Η 16η Οκτωβρίου 1912 είναι ημερομηνία ορόσημο για τη Βέροια, αφού αυτή τη μέρα η πόλη απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό και εντάχθηκε οριστικά στο ελληνικό κράτος. Μετά από αιώνες σκλαβιάς, η Βέροια ξαναγίνεται ελληνική, μέσα σε έναν ευρύτερο αγώνα για τη λευτεριά της Μακεδονίας.
Τα βήματα προς την ελευθερία
Η εκστρατεία για απελευθέρωση της Μακεδονίας ξεκίνησε επίσημα στις 5 Οκτωβρίου 1912, καθώς ο ελληνικός στρατός κινητοποιήθηκε σε δυο μέτωπα από τη Θεσσαλία προς τη Μακεδονία και από την Ήπειρο, Η κρίσιμη μάχη στο Σαραντάπορο (9 Οκτωβρίου) άνοιξε το δρόμο για την είσοδο στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ η κατάληψη της Κοζάνης (11 Οκτωβρίου) ενίσχυσε το ηθικό των ελληνικών δυνάμεων. Την 15η Οκτωβρίου έγιναν συγκρούσεις γύρω από την Καστανιά, το Ξηρολίβαδο και τον Τριπόταμο, πριν οριστικοποιηθεί η παραχώρηση της Βέροιας. Στις 16 Οκτωβρίου οι ελληνικές δυνάμεις εισέρχονται στη Βέροια το 8ο Σύνταγμα πρώτα, με τον 11ο λόχο υπό τον λοχαγό Χρυσομάλλη και τον 9ο λόχο υπό τον λοχαγό Λυμπερόπουλο. Οι τουρκικές δυνάμεις, φοβισμένες και πίσω από πιέσεις, υποχώρησαν και εγκατέλειψαν την πόλη, αφήνοντας τους κατοίκους με ανάμεικτα συναισθήματα προσμονής και ανακούφισης. Την επόμενη ημέρα, 17 Οκτωβρίου 1912, τελέσθηκε πανηγυρική θεία λειτουργία, υποδοχές και επίσημες τελετές στην Μητρόπολη.
Η κοινωνική και πολιτιστική διάσταση
Με την απελευθέρωση, άρχισε μια νέα πορεία για την τοπική κοινωνία: μετασχηματισμός της διοίκησης, ενσωμάτωση στο εθνικό κράτος, αλλαγές στην εκκλησιαστική ζωή και επανεκκίνηση των θεσμών. Στη Βέροια της εποχής εκείνης, οι προεστοί της οθωμανικής κοινότητας (μπέηδες) και οι τοπικοί πρόκριτοι διαπραγματεύτηκαν την παράδοση της πόλης, με σκοπό να αποφύγουν αιματηρά επεισόδια. Αρκετές πηγές επισημαίνουν ότι, όταν ο τουρκικός στρατός έφευγε, οι μουσουλμάνοι κάτοικοι φόρτωναν τα υπάρχοντά τους, κάποιοι εγκατέλειπαν την πόλη — άλλοι προσπάθησαν να πειστούν να μείνουν και οι Βεροιώτες έσπευσαν να αποκρούσουν πράξεις βίας. Στην παράδοση των κατοίκων υπάρχει ζωντανή η εικόνα: καμπάνες να χτυπούν από τα ξημερώματα, παιδιά και ενήλικες να ετοιμάζονται για την υποδοχή, η ελληνική σημαία να ανεμίζει σε δρόμους και πλατείες.
Μετά την απελευθέρωση, η Βέροια βιώνει και άλλες δοκιμασίες: οι επιπτώσεις των Βαλκανικών Πολέμων, η συμμετοχή στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Εθνικός Διχασμός. Όμως η πόλη κρατά τη συλλογική μνήμη ζωντανή και υψώνει το βλέμμα προς το μέλλον.
Γιατί να το θυμόμαστε
Η απελευθέρωση της Βέροιας δεν είναι απλώς μια τοπική επέτειος. Είναι υπενθύμιση του πόσο οι αγώνες του παρελθόντος διαμορφώνουν το παρόν. Μας δείχνει τη δύναμη της αφοσίωσης, του συλλογικού αγώνα και της ελπίδας. Ειδικά για τους κατοίκους της Ημαθίας και της Μακεδονίας, σημαίνει τη δικαίωση των προσδοκιών των προγόνων μας.
Κάθε χρόνο, όταν οι καμπάνες ηχούν στις εκκλησίες της Βέροιας, όταν μαθητές και πολίτες συμμετέχουν σε δοξολογίες και παρελάσεις, θυμόμαστε ότι η ελευθερία δεν είναι δεδομένη κατακτήθηκε με αίμα και θυσία.
Ένα μήνυμα μνήμης
Σε αυτή τη μέρα, ας μην ξεχνούμε ποτέ ότι η ελευθερία δεν ήταν δώρο κατακτήθηκε με αγώνα, θυσία και συλλογική θέληση.
Χρόνια πολλά Βέροια!!!
Χρονιά Πολλά στους απανταχού Βεροιώτες και τις Βεροιώτισσες και να θυμόμαστε πάντα την ελευθερία και να την τιμούμε!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου